جدول ضریب همزمانی به عنوان منبعی برای مهندسن برق

ضریب همزمانی  به نسبت توان واقعی (Real power) به توان مشتعل (Apparent power) در یک مدار برقی گفته می‌شود. در زبانی ساده تر، ظریب همزمانی، نسبت حداکثر تقاضای همزمان به حداکثر تقاضای غیرهمزمان است.  به دلیل عدم استفاده همزمان از کلیه مصارف، ضریب همزمانی در برآورد توان بسیار مهم است.

ضریب همزمانی مدار برقی باید بین 0 و 1 باشد. ضریب همزمانی برای صنایع و ساختمان‌ها بسیار مهم است، زیرا ضریب همزمانی پایین می‌تواند باعث افزایش مصرف انرژی و کاهش بازدهی تجهیزات برقی شود. برای بهبود ضریب همزمانی، می‌توان از تجهیزات و روش‌هایی مانند کنترلرهای الکترونیکی، کپاسیتورهای تصحیح ضریب همزمانی و فیلترهای تصحیح هارمونیک استفاده کرد. در ادامه جدول ضریب همزمانی طبق مبحث 13 درج شده است. شما از جدول های زیر به عنوان منبع اصلی ضریب همزمانی میتوانید استفاده کنید.

ضریب همزمانی چقدر باید باشد؟

همانطور که گفته شد، ضریب همزمانی مدار برقی باید بین 0 و 1 باشد. اگر ضریب همزمانی برابر با 1 باشد، یعنی توان مشتعل و توان واقعی در مدار برابر هستند و مدار برقی به طور کامل توان مصرفی را به مصرف کننده ارائه می‌دهد. در صورتی که ضریب همزمانی کمتر از 1 باشد، یعنی توان بی‌استفاده در مدار وجود دارد و بخشی از توان مشتعل به طور موقت ذخیره می‌شود و در نتیجه، توان واقعی کمتر از توان مشتعل است. در این حالت، مدار برقی به طور کامل توان مصرفی را به مصرف کننده ارائه نمی‌دهد و بخشی ازتوان مشتعل در مدار بی‌استفاده باقی می‌ماند.

ضریب همزمانی برای صنایع و ساختمان‌ها بسیار مهم است، زیرا ضریب همزمانی پایین می‌تواند باعث افزایش مصرف انرژی و کاهش بازدهی تجهیزات برقی شود. برای بهبود ضریب همزمانی، می‌توان از تجهیزات و روش‌هایی مانند کنترلرهای الکترونیکی، کپاسیتورهای تصحیح ضریب همزمانی و فیلترهای تصحیح هارمونیک استفاده کرد.

ضریب پراکندگی چیست؟ 

نسبت‌ بار محتمل‌ به‌ حداکثر بار نصب‌ شده را ضریب‌ همزمانی‌ (Simultaneity  Factor) می‌ نامند. نسبت‌ عکس‌ آن، ضریب‌ پراکندگی‌ (Diversity  Factori) خوانده می شود. ضرائب‌ همزمانی‌ از عوامل‌ مختلفی‌ تاثیر می گیرند و مقدار دقیقی‌ برای‌ آنها نمی‌‌توان قائل‌ شد. در ادامه جدول ضریب‌ همزمانی‌ درج شده است. 

جدول ضریب‌ همزمانی‌ روشنایی‌

جدول ضریب‌ همزمانی‌ پریز

جدول ضریب‌ همزمانی‌ تهویه‌ مطبوع

جدول ضریب‌ همزمانی‌ آسانسور

جدول ضریب‌ همزمانی‌  تابلو

جدول ضریب همزمانی در مدارهای الکتریکی

همانطور که دیدید و خواندید، جدول ضریب همزمانی (Power factor table) یک جدول است که برای تعیین ضریب همزمانی می‌توان از آن استفاده کرد. این جدول شامل مقادیر ضریب همزمانی معمول در مدارهای الکتریکی است. برای مثال، در این جدول ضریب همزمانی برای لامپ‌های فلورسنت، موتور‌های القایی، موتور‌های سنکرون، ترانسفورماتور قدرت، و غیره آورده شده است.

در ادامه یک نمونه جدول ضریب همزمانی آورده شده است:

اگر در مورد ضریب همزمانی مبحث 13 سوالی برایتان پیش آمده میتوانید در زیر برایمان بنویسید تا در اولین فرصت، پاسخ بدهیم.

کاربردهای اصلی ضریب همزمانی در مباحث مدار الکتریکی  

ضریب همزمانی در مباحث مدار الکتریکی ()  یکی از  مفاهیم مهم محسوب میشود. هر مهندس برقی قطعا به ضرایب همزمانی رجوع کرده است. به طور کلی از ضریب همزمانی برای تعیین کارایی و بازدهی مدارهای الکتریکی استفاده میشود.  در مدارهای الکتریکی، ضریب همزمانی نشان دهنده میزان توان واقعی است که در مدار تولید می‌شود و توانی که به دلیل وجود توان بی‌استفاده در مدار، به طور موقت ذخیره می‌شود.

کاربردهای اصلی ضریب همزمانی در مباحث مدار الکتریکی عبارتند از:

1- انتقال انرژی:  میزان ضریب همزمانی در سیستم‌های انتقال انرژی، باید بالا باشد تا میزان انرژی موثر در سیستم کاهش یابد و تلفات انرژی در مدار کاهش یابد. این امر به معنای خنثی کردن توان بی‌استفاده در مدار و بهبود بازدهی سیستم است.

2- محاسبه توان: در مدارهای الکتریکی، برای محاسبه توان مصرفی، ضریب همزمانی مدار باید محاسبه شود.

3- بهبود بازدهی تجهیزات: استفاده از تجهیزات و روش هایی برای بهبود ضریب همزمانی، در صنایع و ساختمان‌ها می‌تواند باعث بهبود بازدهی و کاهش هزینه‌های انرژی شود. برای مثال، استفاده از کپاسیتورهای تصحیح ضریب همزمانی یا فیلترهای تصحیح هارمونیک می‌تواند باعث بهبود بازدهی تجهیزات و کاهش هزینه‌های انرژی شود.

4- کنترل و مدیریت مصرف انرژی: در سیستم‌های مدیریت مصرف انرژی، ضریب همزمانی مدارهای الکتریکی می‌توانند معیاری برای کنترل و مدیریت مصرف انرژی باشند. با کاهش ضریب همزمانی، میزان توان بی‌استفاده در مدار افزایش می‌یابد و مصرف انرژی افزایش می‌یابد. برایمثال، با استفاده از سیستم‌های کنترلی مبتنی بر ضریب همزمانی، می‌توان به صورت خودکار تجهیزات الکتریکی را خاموش کرد و از مصرف انرژی زائد جلوگیری کرد.

به طور کلی، ضریب همزمانی به عنوان یکی از مهم‌ترین مفاهیم در مباحث مدار الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در کنترل و مدیریت مصرف انرژی، بهبود بازدهی تجهیزات، انتقال انرژی و محاسبه توان، اهمیت بسیاری دارد. اگر در مورد ضریب همزمانی مبحث سوالی برایتان پیش آمده میتوانید در زیر برایمان بنویسید تا در اولین فرصت، پاسخ بدهیم.

اهمیت ضریب همزمانی:

ضریب همزمانی یک شاخصِ مهم در سیستم‌هایِ برق است. با استفاده از این ضریب، می‌توان به طورِ کارآمدتر و اقتصادی‌تر سیستم‌هایِ برق را طراحی، مدیریت و بهینه‌سازی کرد.

مثال:

فرض کنید که یک تاسیساتِ صنعتی دارایِ مجموعِ توانِ 100 کیلوواتِ تجهیزاتِ برقی است. اگر در یک زمانِ مشخص، 80 کیلووات از این تجهیزاتِ برقی به طورِ همزمان روشن باشند، ضریب همزمانی برابر با 0.8 خواهد بود.