کابل‌های برق از عناصر اساسی در سیستم‌های برقی بوده و برای انتقال انرژی الکتریکی به مقصد مورد نظر استفاده می‌شوند. برای شناختن انواع کابل برق و کاربرد آن ها، باید گفت کابل و سیم برق در انواع مختلف برای کاربردهای گوناگون در ساختمان‌های مسکونی و صنعتی طراحی شده‌اند. بهتر است هر کاربر به هنگام سیم کشی ساختمان با مشخصات انواع کابل برق آشنا بوده و اطلاعات دقیق‌تری در مورد آنها به دست بیاورد.
کابل برق چیست؟
کابل برق یک سیم یا گروهی از سیم‌ها بوده و برای انتقال انرژی الکتریکی از یک نقطه به نقطه دیگر استفاده می‌شود. انواع کابل های برق ساختمان عموماً دارای یک روکش خارجی برای حفاظت از سیم‌ها و ایزوله کردن آنها است. درون کابل، یک یا چند سیم فلزی یا همان رسانا قرار دارد و جریان الکتریکی را از یک سمت به سمت دیگر انتقال می‌دهد. موادی مانند مس و آلومینیوم به عنوان رسانای اصلی در کابل‌های برق استفاده می‌شوند. روکش کابل از موادی مانند PVC (پلی‌وینیل کلرید)، پلی‌اتیلن یا مواد ایزوله‌کننده ساخته می‌شود.
تفاوت بین سیم برق و کابل برق
سیم برق و کابل برق هر دو برای انتقال انرژی الکتریکی استفاده می‌شوند، اما تفاوت‌های مهمی بین آنها وجود دارد:
✓ساختار:
- انواع سیم‌های برق ساختمان یک رشته یا چندین رشته از سیم‌های فلزی را به طور مستقیم از یک منبع به یک باربری یا دستگاه متصل می‌کنند.
- در حالیکه انواع کابل برق از یک یا چند سیم فلزی، برای انتقال جریان الکتریکی تشکیل شده و داخل یک روکش خارجی (معمولاً از PVC یا مواد مشابه) قرار دارد. روکش‌ها به عنوان حفاظتی علیه آسیب‌های مکانیکی و حفظ عایق برقی عمل می‌کند.
✓کاربرد:
- سیم برق به طور عمده برای اتصالات کوتاه مدت و دستگاه‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که نیاز به انتقال انرژی الکتریکی دارند.
- ولی کابل برق برای انتقال انرژی الکتریکی در فواصل بلندتر و در محیط‌هایی که نیاز به حفاظت بیشتری دارند، مانند ساختمان‌ها، صنایع، زیردریایی‌ها و خطوط انتقال برق، استفاده می‌شود.
✓حفاظت:
- انواع سیم برق خانگی بدون روکش خارجی بوده و بنابراین در برابر خراش‌ها، خوردگی‌ها و سایر آسیب‌های مکانیکی آسیب پذیر است.
- کابل برق دارای روکش خارجی بوده در برابر خراش‌ها، ضربه‌ها، رطوبت و سایر عوامل محیطی مقاوم بوده و ایزولاسیون الکتریکی را فراهم می‌کند.
✓ قیمت
قیمت انواع کابل برق به طور معمول گران‌تر از سیم برق است چون کابل‌های برگ سنگین‌تر بوده و فرایند تولید آنها نیز طولانی‌تر است.
مطلب مرتبط: اصول سیم کشی و برقکشی ساختمان
کاربرد کابل برق
انواع سیم و کابل صنعتی برای انتقال انرژی الکتریکی در ساختمان‌های صنعتی و خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرند. کابل‌ها به دلیل ویژگی‌های خود مانند ایمنی، انعطاف‌پذیری و عمر مفید بالا، کاربردهای بیشترین نسبت به انواع سیم برق افشان دارند.
- در صنایع بزرگ و کارخانجات، کابل‌های برق برای انتقال انرژی الکتریکی به ماشین‌آلات، تجهیزات صنعتی، روشنایی، سیستم‌های اتوماسیون و کنترل استفاده می‌شوند.
- در ساختمان‌ها و ادارات، انواع کابل برق برای روشنایی، پشتیبانی از سیستم‌های امنیتی و اطفاء حریق، سیستم‌های HVAC (گرمایش، تهویه، و تهویه مطبوع) و سایر سیستم‌های الکتریکی استفاده می‌شوند.
- در پروژه‌های ساختمانی بزرگ، کابل‌های برق برای انتقال انرژی الکتریکی به مناطق مختلف ساختمان‌ها و اتصال تجهیزات مختلف (مانند لامپ‌ها، پریزها، سوکت‌ها، و سایر دستگاه‌های الکتریکی) استفاده می‌شوند.
- در ساختمان مسکونی، کابل‌های برق برای نصب روشنایی داخلی و خارجی در خانه‌ها و باغ‌ها استفاده می‌شوند.
از کاربردهای خانگی کابل‌های برق می‌ت.ان به اتصال دستگاه‌های مختلف مانند تلویزیون، کامپیوتر، یخچال، ماشین لباسشویی و نصب سیستم‌های امنیتی می‌توان اشاره کرد.
مطلب مرتبط: مراحل و نکات اجرای برقکاری ساختمان
جدول انواع کابل برق
کابل برق انواع متفاوتی داشته و بر اساس بار تحمیلی و نوع مصرف آن مشخص می‌شود. جدول انواع کابل برق به صورت زیر است.
| انواع کابل برق | توضیحات |
| انواع کابل فشار قوی (Heavy-Duty Cable) | · برای استفاده در شرایطی که نیاز به مقاومت بالا در برابر فشار مکانیکی، خراشیدگی، و خطرات محیطی دارید مناسب است.
· انواع کابل فشار قوی عموماً دارای پوشش خارجی مقاومی هستند که آنها را در برابر آسیب‌های مکانیکی محافظت می‌کند. · در محیط‌های صنعتی سنگین، برق موتورها، دستگاه‌های جرثقیل و کارخانجات استفاده شوند. |
| کابل فشار متوسط (Medium-Duty Cable) | · برای کاربردهایی با فشار مکانیکی و خطرات محیطی متوسط مناسب است.
· آنها در صنایع عمومی و در محیط‌های کاری متوسط مانند کارگاه‌ها، کارخانجات، و ساختمان‌ها استفاده می‌شوند. |
| کابل فشار ضعیف (Light-Duty Cable) | · برای کاربردهای کم‌فشار مناسب بوده و به عنوان کابل‌های خانگی و کاربردهای کم‌فشار در صنایع سبک استفاده می‌شوند.
· معمولاً در اتصال دستگاه‌های خانگی و روشنایی استفاده می‌شوند |
| کابل ساختمانی (Building Wire) | در ساختمان‌ها برای انتقال برق به سیستم‌های روشنایی، پریزها و سایر دستگاه‌های الکتریکی استفاده می‌شود. آنها معمولاً دارای عایق‌های مقاومی هستند که مانع از خطرات الکتریکی و حرارتی می‌شوند. |
| کابل ابزار دقیق (Instrumentation Cable) | · برای اتصال ابزارهای دقیق و دستگاه‌های کنترلی در صنایع مختلف استفاده می‌شود.
· آنها دارای عایق‌های خاصی هستند که از تداخل الکتریکی جلوگیری می‌کنند. |
| کابل برق ضد آتش (Fire-Resistant Cable) | · برای استفاده در محیط‌های با خطر حریق بالا، مانند بیمارستان‌ها، هتل‌ها، و ساختمان‌های با ارزش تاریخی استفاده می‌شود.
· دارای جزئیات خاصی هستند که از انتشار آتش و گازهای سمی جلوگیری می‌کنند. |
| کابل برق با عایق پلی اتیلن (Polyethylene Insulated Cable) | · دارای عایقی از جنس پلی اتیلن بوده و برای مقاومت در برابر رطوبت و شرایط محیطی سخت مناسب است.
· در برق‌رسانی بیرونی و زیرزمینی استفاده می‌شوند. |
| کابل برق با عایق PVC (PVC Insulated Cable) | · دارای عایق PVC بوده و مناسب برای کاربردهای داخلی است.
· برای اتصالات دستگاه‌های خانگی و کاربردهای کم‌فشار استفاده شوند. |
کلام آخر در مورد انواع کابل برق
انواع کابل برق و ساختار متفاوت آنها باعث شده تا کاربرد کابل برق گسترده باشد. با توجه به اینکه در دنیای امروزه استفاده از انرژی الکتریسیته و برق تاثیر زیادی در زندگی انسان‌ها و درآمد آنها دارند. بنابراین بهتر است سیم کشی ساختمان توسط افراد متخصصی انجام شود که با انواع کابل برق و استاندارد های آن آشنایی داشته باشند.
