تاسیسات موتورخانه شوفاژ تاسیسات موتورخانه

تاسیسات موتورخانه شوفاژ یکی از اجزای اصلی یک تاسیسات گرمایشی و سرمایشی ساختمان است که برای ارائه گرما و سرما به یک ساختمان استفاده می‌شود.  تاسیسات موتورخانه شامل موتور، بخاری، رادیاتورها، لوله‌ها و کنترل‌های مربوطه است. این تاسیسات معمولاً در ساختمان‌های صنعتی، تجاری و مسکونی استفاده می‌شود و برای ارائه گرما و سرمایش به مناطق مختلف ساختمان استفاده می‌شود. در ادامه در مورد تاسیسات موتورخانه شوفاژ خانگی،  اجزاری تاسیسات موتورخانه ساختمان مسکونی و صنعتی و استانداردها بیشتر توضیح داده ایم.

بررسی تاسیسات موتورخانه شوفاژ

تاسیسات موتورخانه به انگلیسی Engine room facilitie ترجمه میشود. اگر در حوزه تاسیسات مکانیکی فعالیت دارید باید صفر تا صد تاسیسات موتورخانه را یاد بگیرید. اول از همه به سراغ بخش های اصلی میرویم. ببینید دوستان موتورخانه شوفاژ از چند بخش اصلی تشکیل شده است. بخش اول موتور است که منبع اصلی انرژی برای تولید گرما یا سرما است. این موتور معمولاً از گاز، نفت یا الکتریسیته به عنوان منبع انرژی استفاده می‌کند. بخش دیگر این تاسیسات بخاری یا کولر هوا است که برای تبدیل انرژی به گرما یا سرما استفاده می‌شود. این بخش‌ها معمولاً در داخل موتورخانه نصب می‌شوند و با استفاده از یک سیستم لوله کشی، گرمایش یا سرمایش را به سایر نقاط ساختمان منتقل می‌کنند. لوله کشی موتورخانه نیز باید به درستی و طبق اصول و استاندارد پیش برود.

لوله‌ها نیز بخش دیگری از تاسیسات موتورخانه شوفاژ هستند که برای انتقال آب گرم یا سرد به رادیاتورها و دستگاه‌های دیگر استفاده می‌شوند. این لوله‌ها باید به طور صحیح نصب شده و عایق زده شوند تا از هدر رفت انرژی جلوگیری کنند. در نهایت، کنترل‌های مربوط به تاسیسات موتورخانه شوفاژ نظیر ترموستات و سایر سنسورها نقش مهمی در کنترل دقیق دما و فشار هوا دارند.

تاسیسات موتورخانه شوفاژ دارای مزایای زیادی است که شامل صرفه جویی در مصرف انرژی، افزایش راحتی و کارایی در تأمین گرمایش و سرمایش و کاهش هزینه‌های اجرایی مربوط به نگهداری و تعمیرات است. علاوه بر این، استفاده از تاسیسات موتورخانه شوفاژ به عنوان یک منبع گرمایش و سرمایش پاک و کارآمد، به حفظ محیط زیست کمک می‌کند.

در نتیجه، تاسیسات موتورخانه شوفاژ یک جزئی اساسی از هر ساختمان است که نقش بسزایی در فرآیند تأمین گرمایش و سرمایش دارد. به همین دلیل، نصب، نگهداری و تعمیرات منظم آن بسیار حائز اهمیت است تا به بهینه‌سازی عملکرد و کارایی آن کمک شود. لازم است بدانید که تاسیسات موتورخانه شوفاژ خانگی نسبت به محیط صنعتی پیچیدگی کمتری دارد و از سیستم هایی با ظرفیت کمتر استفاده میشود. اما برای تاسیسات بیمارستان؛ نیاز است که از چندین دیگ بخار، چیلر، سیستم های خنک کننده و… در محیط بزرگی استفاده شود.

نقشه تاسیسات موتورخانه کوچک

نقشه موتورخانه شوفاژ

علت خرابی در تاسیسات موتور خانه

علت خرابی در تاسیسات موتورخانه شوفاژ می‌تواند به عوامل مختلفی برگردد. یکی از اصلی‌ترین عوامل خرابی موتورخانه شوفاژ، عدم نگهداری منظم و تعمیرات به موقع است. در صورتی که سیستم موتورخانه شوفاژ به صورت منظم بازبینی و تعمیرات نشود، قطعات آن ممکن است دچار خرابی شوند و عمر مفید آن کاهش یابد.
همچنین، استفاده از قطعات نامناسب یا نصب نادرست می‌تواند باعث خرابی موتورخانه شوفاژ شود. انتخاب قطعات با کیفیت پایین یا نصب غیرصحیح آنها، می‌تواند باعث عدم عملکرد صحیح سیستم شود و در نتیجه به خرابی آن منجر شود.
عوامل دیگری همچون آلودگی هوا، تراکم زیاد گرد و غبار و حشرات نیز می‌توانند به خرابی موتورخانه شوفاژ منجر شوند. این عوامل می‌توانند باعث انسداد لوله‌ها یا قطعات دیگر سیستم شده و در نتیجه به کاهش عملکرد و خرابی موتورخانه منجر شوند.
با توجه به اهمیت تاسیسات موتورخانه شوفاژ برای گرمایش و سرمایش ساختمان، اهمیت بالایی دارد که این تاسیسات به صورت منظم بازبینی و تعمیرات شود. همچنین، استفاده از قطعات با کیفیت و نصب صحیح آنها نیز می‌تواند از خرابی زودرس موتورخانه شوفاژ جلوگیری کند.

 دوره های آموزش صفر تا صد تاسیسات موتورخانه

مجموعه ویدیو طراحی و محاسبات موتورخانه  

دوره جامع طراحی و نظارت انواع موتورخانه های مرکزی

پکیج جامع طراحی موتورخانه بخار

 نصب،راه اندازی و تعمیرات مشعل 

نصب و راه اندازی تاسیسات موتورخانه

نصب و راه اندازی تاسیسات موتورخانه شوفاژ یک فرایند پیچیده است که نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و اجرای صحیح است. در ادامه، به بررسی مراحل نصب موتورخانه شوفاژ و نکات مهم آن می‌پردازیم:

اولین گام در نصب تاسیسات موتورخانه شوفاژ، انتخاب مکان مناسب برای نصب آن است. این مکان باید دارای فضای کافی برای نصب و تعمیرات باشد و همچنین به راحتی به انواع سیستم تهویه مطبوع دسترسی داشته باشد. همچنین باید به دور از منابع حرارتی یا آتش باشد تا خطر حریق را کاهش دهد.
مرحله بعدی، انتخاب و نصب دستگاه موتورخانه شوفاژ است. این دستگاه باید با توجه به اندازه و نوع ساختمان انتخاب شود و سپس به صورت صحیح نصب شود.

همچنین، لوله‌کشی موتورخانه و اتصالات نیز باید به دقت انجام شود تا هیچ گونه نشتی یا مشکل دیگری پیش نیاید.
پس از نصب دستگاه، تنظیم و راه‌اندازی آن نیز بسیار مهم است. تنظیمات صحیح دستگاه موتورخانه شوفاژ، عملکرد بهینه آن را تضمین می‌کند و همچنین به صرفه‌جویی در مصرف سوخت و افزایش عمر مفید دستگاه کمک می‌کند.

در نهایت، پس از نصب و راه‌اندازی، آموزش و آگاهی‌دهی به ساکنان ساختمان در مورد استفاده صحیح از موتورخانه شوفاژ و نگهداری منظم آن نیز بسیار اهمیت دارد. این کار می‌تواند به جلوگیری از خرابی‌های زودرس و همچنین به حفظ عمر مفید دستگاه کمک کند. با رعایت این مراحل و نکات، نصب موتورخانه شوفاژ به صورت صحیح و با عملکرد بهینه انجام می‌شود و به گرمایش و سرمایش مناسب ساختمان کمک می‌کند.

این مطلب را باید مورد توجه قرار دهید کمک شایانی به شما میکند که، در ساختمان‌های بلند، موتور خانه معمولاً در طبقات پایین قرار دارد. این امر به دلیل این است که موتور خانه باید به شبکه آب و گاز وصل شود و برای این کار، لوله‌هایی برای انتقال آب و گاز از موتور خانه به طبقات بالاتر نیاز است. بنابراین، بهتر است موتور خانه در طبقات پایین قرار داده شود تا هزینه‌های نصب و راه‌اندازی لوله‌ها کاهش یابد.

اجزای تاسیسات موتورخانه

همانطور که خواندید و میدانید، تاسیسات موتورخانه به مجموعه‌ای از تجهیزات و اجزا که برای عملکرد یک موتورخانه (یا ایستگاه تولید برق) ضروری هستند، اطلاق می‌شود. این اجزا شامل عناصری هستند که برای تولید، انتقال، توزیع و مدیریت انرژی برق مورد نیاز می‌باشند. در زیر به برخی از اجزا و تجهیزات مهم تاسیسات موتورخانه اشاره شده است:

موتورها (ژنراتورها): موتورها یا همان ژنراتور،  بخش اصلی تاسیسات موتورخانه هستند که برق تولید می‌کنند. این موتورها می‌توانند از نوع‌های مختلفی باشند، از جمله موتورهای دیزل، گاز توربینی، گازوئین، و… انتخاب یکی از این موتورها به یک سری عوامل بستگی دارد که مهندس تاسیسات باید بداند. 

سیستم سوخت و روغن: شامل تجهیزاتی نظیر مخازن سوخت، پمپ‌ها، سیستم توزیع سوخت و مواد روغنی مورد نیاز برای اجرای موتورها.

سیستم خنکایش (رادیاتورها یا سیستم‌های خنکاننده): برای حفظ دمای موتورها و جلوگیری از افزایش حرارت ناشی از عملکرد آنها.

سیستم تولید بخار (اگر موتورها بخار تولید کنند): در صورت استفاده از موتورهای بخاری، سیستم تولید بخار جهت تولید انرژی بخار برای انجام عملیات‌های دیگر.

سیستم های گرمایش: در تاسیسات موتورخانه وجود منبع های گرمایشی بسیار مهم است. دیگ و بویلر از رایج ترین سیستم ها در تاسیسات موتورخانه شوفاژ است. دیگ‌ها، سازه‌های استوانه‌ای بزرگ از جنس چدن یا فولاد، هستند که در آن مایعات به وسیله حرارتی که توسط یک مشعل گازسوز تولید می‌شود، داغ می‌شوند. این دستگاه‌ها به عنوان یکی از پرکاربردترین مولدهای حرارتی، به دلیل توانایی در گرفتن انرژی حرارتی از سوخت و منتقل کردن آن به مایعات درون دیگ، در سیستم‌های حرارت مرکزی استفاده می‌شوند. برای راه اندازی سیستم های گرمایشی در تاسیسات موتورخانه باید طبق مبحث 17 مقررات ملی ساختمان پیش رفت.

سیستم های سرمایشی: چیلر در تاسیسات موتورخانه یک دستگاه مهم است که برای خنک کردن هوا یا مایعات در فرآیند تولید یا فرآیند صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. چیلرها به عنوان یک قسمت اساسی در سیستم‌های تهویه مطبوع، سرمایشی، یا خنک کننده در مکان‌هایی نظیر موتورخانه‌ها به کار می‌روند. اصطلاح چیلر به دستگاهی اشاره دارد که حرارت یا گرما را از یک منطقه به منطقه دیگر منتقل می‌کند.

پنل‌ها و تجهیزات کنترل و کنترل دوره‌های الکتریکی: جهت کنترل و مدیریت عملکرد موتورها و تجهیزات مختلف.

تجهیزات انتقال برق (ترانسفورماتورها و سیستم‌های انتقال برق): برای انتقال برق تولید شده از موتورها به شبکه برق یا مصارف دیگر.

سیستم ایمنی و اطفاء حریق:  یکی از مهم ترین اجزا در تاسیسات موتورخانه، سیستم ایمنی است. این سیستم‌ها شامل آتش‌نشانی، سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق برای حفاظت در مواقع اضطراری می‌شوند.

سیستم تهویه و خنک کنندگی: برای اطمینان از تهویه مناسب و کنترل دما در داخل ساختمان موتورخانه.

سیستم تجهیزات جانبی مانند سیستم‌های تزریق سوخت و آب خنک کننده: برای افزایش بهره‌وری و عملکرد بهینه موتورها.

سیستم مدیریت انرژی و کنترل: جهت مدیریت بهینه مصرف انرژی و کنترل تجهیزات.

سیستم پشتیبانی (UPS): برای اطمینان از ادامه عملکرد در مواقع قطعی ناگهانی برق به ویژه در ساختمان های بیمارستانی، صنعتی و مهم.

این اجزا و تجهیزات تاسیسات موتورخانه بستگی به نوع و اندازه موتورخانه، نوع موتورها و نیازهای مختلف آنها متغیر خواهند بود. در مبحث 14 مقررات ملی ساختمان، استانداردهایی در این باره گفته شده است. 

تاسیسات موتورخانه بهتر است یا پکیج:

انتخاب بین موتورخانه مرکزی و سیستم پکیج دیواری برای گرمایش مواجه با مسائل و چالش‌های مختلفی است که نیازمند درک دقیق از ویژگی‌ها و عملکردهای هرکدام می‌باشد.

در سیستم پکیج دیواری، آب با استفاده از سوختن گاز مایع در دستگاه گرم می‌شود. سپس با استفاده از پمپ سیرکولاتوری، آب گرم به تمام نقاط ساختمان منتقل می‌شود. این سیستم، به دلیل داشتن سنسورهای احتراق و تجهیزات محدود، باعث صرفه‌جویی در مصرف سوخت می‌شود.

از سوی دیگر،  در تاسیسات موتورخانه از دیگ‌های بخار آب حجیم استفاده شده و از مشعل‌های متناسب با آنها برای حرارت دیگ‌ها استفاده می‌کند. این روش، با مصرف انرژی بسیار بالاتری همراه است. همچنین، برای سوخت در موتورخانه از گاز یا گازوئیل استفاده می‌شود و دود احتراق از طریق دودکش خارج می‌شود. سپس آب گرم به کلیه نقاط ساختمان منتقل شده و برای گرمایش ساختمان به کار می‌رود.

اگرچه تاسیسات موتورخانه به دلیل توانایی تأمین گرمای مکان‌های بزرگ مانند مجتمع‌های مسکونی، هتل و بیمارستان مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما مصرف انرژی بسیار بالا و مدیریت دشوار آن به دلیل فضای وسیع و تجهیزات حجیم، به چالش کشیده می‌شود. به همین دلیل، ممکن است انتخاب بین این دو سیستم بر اساس نیازها و شرایط خاص هر پروژه صورت گیرد.