فرو ریختن دیوارهای ساختمان در زلزله: درک مکانیزم و راهکارهای پیشگیری

در هنگام زلزله، دیوارهای ساختمان می‌توانند به یکی از عوامل اصلی خطر برای ساکنان تبدیل شوند. فرو ریختن ناگهانی آنها فاجعه‌بار بوده و جان و مال افراد را به خطر می‌اندازد.

برای درک بهتر این پدیده، باید به مکانیزم فرو ریختن دیوارها در زلزله توجه کنیم:

1. تغییر شکل ستون‌ها: در زلزله، ستون‌های ساختمان تحت لرزش‌های جانبی قرار می‌گیرند. این لرزش‌ها باعث تغییر شکل الاستیک ستون‌ها می‌شوند.
2. گسیختگی دیوارها: با افزایش شدت زلزله و افزایش دریفت طبقات (حرکت جانبی طبقات نسبت به یکدیگر)، تنش در دیوارها نیز افزایش می‌یابد. اگر این تنش از حد تحمل مصالح دیوار فراتر رود، دیوارها از ستون‌ها گسیخته می‌شوند.
3. فرو ریختن دیوارها: پس از گسیختگی، دیوارها به دلیل وزن خود و نیروهای عمود بر صفحه (مانند لرزش‌های عمودی زلزله) به سمت پایین فرو می‌ریزند.

عوامل متعددی می‌توانند بر مقاومت دیوارها در برابر زلزله تاثیر بگذارند، از جمله:

• مصالح و روش ساخت: استفاده از مصالح مرغوب و اجرای اصولی دیوارها، مقاومت آنها را در برابر زلزله افزایش می‌دهد.
• طراحی سازه: طراحی صحیح سازه با در نظر گرفتن الزامات مربوط به مناطق لرزه‌خیز، از گسیختگی و فرو ریختن دیوارها جلوگیری می‌کند.
• اتصالات دیوار به سازه: اتصالات مناسب دیوارها به ستون‌ها و تیرها، از جدا شدن آنها در هنگام زلزله جلوگیری می‌کند.

راهکارهای پیشگیری از فرو ریختن دیوارها در زلزله:

• استفاده از مصالح و روش‌های ساخت مناسب: در ساخت و ساز، باید از مصالح باکیفیت و روش‌های اجرایی صحیح و منطبق با استانداردهای لرزه‌خیزی استفاده شود.
• طراحی لرزه‌ای: طراحی سازه باید توسط مهندسین مجرب و با در نظر گرفتن الزامات مربوط به مناطق لرزه‌خیز انجام شود.
• بازنگری و مقاوم‌سازی ساختمان‌های موجود: ساختمان‌های موجود در مناطق لرزه‌خیز باید از نظر مقاومت لرزه‌ای بررسی و در صورت نیاز، مقاوم‌سازی شوند.
• آموزش و آگاهی‌رسانی: آموزش و آگاهی‌رسانی به مردم در مورد خطرات زلزله و راهکارهای حفظ ایمنی در برابر آن، از جمله اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از فرو ریختن دیوارها، بسیار حائز اهمیت است.

با رعایت این نکات می‌توان از فرو ریختن دیوارها در زلزله و خطرات ناشی از آن جلوگیری کرد و به حفظ جان و مال افراد، به خصوص در مناطق لرزه‌خیز، کمک کرد.