طراحی تاسیسات مکانیکی یکی از عوامل مهم و حیاتی برای ساختمان است که به مرور زمان دچار پیشرفت و تغییر شده است و باید به صورت اصولی و دقیق انجام شود زیرا در صورتی که به طور صحیح طراحی نشود، ساکنین ساختمان را دچار مشکل می کند؛ بنابراین میتوان گفت تاسیسات مکانیکی ساختمان مانند سیستم شریان بدن انسان است که برای بهبود سطح آسایش زندگی بشر مورد استفاده قرار می گیرد و طراحی مناسب باید توسط متخصصین و مهندسین با تجربه انجام شود. در طراحی این تاسیسات چگونگی قرار گیری ساختمان، آب و هوا، دانش مهندسین، نظر کارفرما و … بسیار مهم است.
در این مقاله از سایت موسسه سودا شما را با “طراحی تاسیسات مکانیکی” آشنا می کنیم. ما در مطلب پیش رو، به سراغ، اصول طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان، شرح خدمات طراحی تاسیسات مکانیکی از سوی سودا، معرفی نرم افزار برای طراحی، مراحل طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان رفته ایم. شما در سودا به طور عمیق و شفاف با موضوع و حوزه پررقابت طراحی تاسیسات مکانیک ساختمان آشنا میشوید.
بازار کار طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان، چگونه است؟
صنعت ساختمان جزو پرسودترین و داغ ترین صنعت های دنیاست. وارد هر شاخه از صنعت ساختمان همچون طراحی تاسیسات مکانیک ساختمان شوید، شک نداشته باشید که به درآمد بالایی میرسید و بستری عالی برای استخدام سریع خود در شرکت های گرید بالا، گرفتن پروژه های پیچیده و بسیار سودآور و همچنین مهاجرت کردن به کشورهای پیشرفته و حضور در شرکت های خارجی حتی به صورت فریلنسر و دورکار ایجاد میکنید.
چندین شرکت طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان نامبروان و درجه یک در تهران و دیگر شهرها و کشورهای خارجی وجود دارد که به دنبال متبحر ترین طراح تاسیسات مکانیکی هستند. قطعا شما با گذراندن دوره طراحی تاسیسات مکانیکی و یادگیری عمیق و ایجاد مهارت حداکثری، مثل آب خوردن میتوانید در شرکت ها مشغول به کار شوید.
یکی از حوزه هایی که همیشه روی بورس است و صنعتش همیشه دارد میچرخد و مدام در حال توسعه است، صنعت تاسیسات مکانیکی ساختمان است. از ساختمان های مسکونی گرفته تا تجاری، درمانگاهی، صنعتی، آموزشی و… بدون هیچ شکی به سیستم های سرمایشی، گرمایشی، تهویه مطبوع و هواساز نیاز دارند. برگ برنده دست کسی است که زمان را بخرد و خیلی زود به مهارت بالایی در حوزه تاسیسات مکانیکی ساختمان برسد.
طراحی تاسیسات مکانیکی چیست؟
تاسیسات مکانیکی ساختمان مجموعه ای از سازه ها و اجزایی است که به منظور بهبود سطح آسایش زندگی افراد، ساختار سیستم های داخلی ساختمان را شامل می شود. در طراحی تاسیسات مکانیکی، سازه و معماری ساختمان را باید در نظر داشته باشیم و برای طراحی اصولی و بی عیب و نقص تاسیسات مکانیکی لازم است که مهندسان عمران و معمار ساختمان با مهندسان مکانیکی هماهنگی کامل از اول تا آخر پروژه داشته باشند.
امروزه با استفاده از مدل سازی سه بعدی اجزای تشکیل دهنده ساختمان، مشکلاتی از قبیل عدم هماهنگی، اشتباهات طراحی و دوباره کاری از بین رفته است. تاسیسات مکانیکی به عنوان عاملی موثر در افزایش و بقای ساختمان است و طراحی این تاسیسات حوزه های مختلفی از جمله تاسیسات بهداشتی، تاسیسات HVAC، تاسیسات گازرسانی، تاسیسات استخر، سونا و جکوزی، تاسیسات آسانسور و پله برقی، تاسیسات درمانی، تاسیسات سیستم های بخار و تاسیسات آتش نشانی را در بر می گیرد.
طراحی تاسیسات مکانیکی شامل چه مواردی است؟
طراحی تاسیسات مکانیکی شامل مواردی است که در این قسمت به آن ها اشاره می کنیم.
- طراحی نقشه های آبیاری فضای سبز ساختمان و آب باران
- طراحی نقشه چیدمان تجهیزات سرمایشی و گرمایشی
- طراحی رایزر ها و داکت ها
- طراحی سیستم لوله کشی ساختمان
- طراحی سیستم فاضلاب ساختمان
- طراحی سیستم آتش نشانی و سیستم اعلام حریق
- طراحی سیستم تاسیسات استخر، جکوزی و سونا
- طراحی تاسیسات موتورخانه
- طراحی تاسیسات سیستم آبرسانی
- طراحی سیستم های تهویه مطبوع
- اصول طراحی کانال هوا
در مبحث 14 مقررات ملی ساختمان، در مورد هر یک از بخش های بالا توضیحاتی داده شده است.
مراحل طراحی تاسیسات مکانیکی
طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان طی مراحلی انجام می شود که به صورت زیر است:
- بررسی الزامات طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان بلند مرتبه
- فاز 1
- فاز 2
- فاز 3
- نقشه های as built
الزامات طراحی تاسیسات مکانیک ساختمان های بلند مرتبه و برج ها
قدمت ساخت ساختمان های بلند مرتبه و طراحی تاسیسات مکانیکی مربوط به آن بیش از صد سال میباشد و به واژه برج و آسمان خراج به ساختمان هایی اطلاق میشود که طبقات آن یکی پس از دیگری قابل سکونت باشد.طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان های بلند مرتبه تفاوت بسیار زیادی با ساختمان هایی با متراژ پائین دارد، درست است الزامات و نشریه های مربوطه در هر دو نوع ساختمان یکی میباشد، اما طراحی تاسیسات مکانیکی یک برج احتیاج به دانش و تجربه چندین ساله در این زمینه دارد.
مراجعی که برای طراحی تاسیسات مکانیکی یک برج مورد استفاده میباشد عبارت است از:
- استانداردهای Ashre
- هنبوک های Carrier
- محاسبات سرانگستی طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان مهندس ارتوبل
- منابعی که در مورد طراحی سیستم های اطفاء حریق و مدیریت دود در ساختمان های بلند مرتبه موجود است
- استانداردهای BS در خصوص تعیین میزان آب مصرفی، جانمایی داکت ها و…
فاز 1 طراحی تاسیسات مکانیکی شامل موارد زیر است:
- پیشنهاد بهترین سیستم تهویه مطبوع با توجه به شرایط و بیان معایب و مزایای سیستم تهویه مورد نظر
- تعیین میزان بیشینه و کمینه دما با استفاده از جداول در زمستان و تابستان
- بررسی شرایط اب و هوایی محل پروژه
- ارائه گزارشی در مورد انواع تجهیزات تهویه مطبوع مطابق با شرایط اقلیمی
فاز 2 طراحی تاسیسات مکانیکی شامل موارد زیر است:
در این فاز تجهیزات مورد استفاده در پروژه مشخص شده، نقشه ها به طور کامل رسم و جزئیات اجرایی ارائه داده می شود. در این مرحله همچنین سایز و محل خروجی لوله ها مشخص شده و محاسباتی دقیق در زمینه بارهای برودتی و حرارتی انجام می شود.
فاز 3 طراحی تاسیسات مکانیکی شامل موارد زیر است:
در طی این مرحله نقشه های کارگاهی طراحی می شود و در برخی موارد ممکن است مسیر کانال کشی یا لوله کشی تغییر کند. در انتها پس از این که تاسیسات به طور کامل اجرا شد، نقشه های as built ارائه می شود.
مراحل اجرای خدمات طراحی تاسیسات مکانیک ساختمان
در بسیاری از موارد این سوال مطرح میشود که طراحی و اجرای تاسیسات مکانیکی ساختمان ها دارای چه مراحلی میباشد برای جواب این پرسش باید مراحل زیر طی شود:
- مشورت با کارفرما و یا ساکنین بابت هزینه مورد نظر بابت اجرای تاسیسات مکانیکی ساختمان
- ارائه طرح هایی متناسب با الزامات نظام مهندسی و همچنین آسایش ساکنین
- تحقیق و بررسی محیطی که قرار است طرح در آن مکان امور تاسیسات مکانیکی پیاده سازی شود
- محاسبات سر انگشتی بابت مشخص نمودن ظرفیت تجهیزات برای شروع طراحی
- طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان به صورت دقیق با استفاده از نرم افزارهای مهندسی از قبیل رویت مپ، کریر و اتوکد
- متره و برآورد تجهیزات جهت انتخاب پیمانکار
- انتخاب پیمانکار و شروع اجرای کار
- تست کامل سیستم های موجود در تاسیسات ساختمان
تمامی مراحل باید باید یک طراح انجام دهد و پس از ان طرح مدلسازی شده را به مجری تحویل دهد. نقشه باید دارای جزئيات کامل باشد و جانمایی پلان ها به طور شفاف و طبق جدیدترین استانداردها صورت گرفته باشد.
طراحی تاسیسات مکانیک ساختمان یک کار کاملا تخصصی است . قطعا نیاز به دانش بروزرسانی شده، مهارت کار با نرم افزارهای قدرتمند و تجربه واقعی دارد. اگر شما قصد دارید خدمات طراحی تاسیسات مکانیک ساختمان را برون سپاری کنید، ما با تمام و کمال هستیم. اگر هم قصد شرکت در دوره طراحی تاسیسات مکانیک هم دارید که چقدر عالی! باز هم ما هستیم. ما همه جوره از همه نظر در کنار شماییم.
اصول طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان
۱-مرحله سوم: بررسی همه جانبه پروژه تاسیسات مکانیکی از نظر موقعیت و نیازسنجی
همانطور که گفته شد، اولین مرحله از طراحی تاسیسات مکانیکی، تحقیق و بررسی محیطی، بررسی پروژه، نیازسنجی و آنالیز مدت زمان پروژه و… است. در این مرحله مهندس باید به محل پروژه برود و از نزدیک ساختمان را بررسی کند. قطعا نوع طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان های درمانی با مسکونی فرق دارد. مثلا طراحی سیستم های تهویه مطبوع بیمارستان ها باید متفاوت از سیستم های تهویه مطبوع ساختمان های مسکونی باشد.
یا در مثالی دیگر برای محاسبه بار برودتی و حرارتی، طراح سیستم های تاسیسات باید نوع ساختمان، زاویه تابش، المان های ایجاد برودت و حرارت و… را بررسی کند. این تحلیل ها درست در ابتدای کار باید انجام شد. در واقع تحلیل محیطی اولین مرحله از اصول طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان است.
۲-مرحله دوم: محاسبات و مدل سازی تاسیسات مکانیکی ساختمان
بسیاری از مهندسین طراحی تاسیسات مکانیکی یک ساختمان را بصورت سرانگشتی محاسبه مینمایند که البته اینکار برای ساختمان هایی با متراژ های پائین امکان پذیر خواهد بود و برای ساختمان هایی با متراژ بالا به هیچ وجه توصیه نخواهد شد و حتما باید این محاسبات توسط نرم افزارهایی همچون نرم افزار کریر هپ، نرم افزار داکت سایزر، نرم افزار رویت مپ ، نرم افزار اتوکد انجام پذیرد.
مطلب مرتبط: مهم ترین نرم افزارهای تاسیسات ساختمان
۳- انتخاب تجهیزات مناسب برای تاسیسات مکانیکی ساختمان
پس از طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان با کمک نرم افزارهای نام برده، نوبت به انتخاب تجهیزات میرسد، توجه داشته باشید هنگامی که طراح نتواند بهترین و بهینه ترین تجهیزات را برای طرح خود انتخاب نماید، پروژه را با یک چالش اساسی و جدی روبرو خواهد ساخت و در صورت انتخاب اشباه تجهیزات تمام زحمات و هزینه های انجام شده برای پروژه را بر باد خواهد داد.
خبر خوشی که برای شما داریم این است که شما صفر تا صد مهارت طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان را میتوانید همینجا یعنی با کمک سودا، را یاد بگیرید. از آنجایی که متقاضی برای شرکت در دوره طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان به صورت حضوری زیاد بوده، لذا لازم دانستیم پکیج هایی در قالب ویدیوهای آموزشی، پی دی اف و… نیز تولید کنیم.
۴-طراحی داکت در تاسیسات مکانیکی ساختمان
داکت ها مکان هایی هستند بدون سقف و به طور عمودی در ساختمان ها برای عبور، جریان هوای سرد و گرم (کانال ها)، لوله های آب بهداشتی و مصرفی و همچنین لوله های مربوط به فاضلاب سنگین و سبک در طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان به کار میرود.
در طراحی داکت و یا همان رایزر رعایت الزامات ضروری میباشد که عبارت است از:
ابعاد و فضای مورد نیاز داکت ها وابسته به تعداد لوله ها و کانال های مربوط به سیستم سرمایش، گرمایش و تهویه مطبوع میباشد.
اندازه مربوط به فضای داکت ها در حالت کلی دارای استاندارهایی میباشد که در نشریه و کتب مربوط به طراحی سیستم ها و تاسیسات مکانیکی ساختمان درج شده است.
داکت و یا هما رایزر معمولا از ابتدایی ترین طبقات (معمولا طبقات منفی) شروع خواهد شد و به سمت بالاترین نقطه ساختمان طراحی و اجرا میشود.
وظایف طراح تاسیسات مکانیکی ساختمان چیست؟
دقت داشته باشید که طراحی و اجرای مقرون به صرفه برای تامین امنیت و بوجود آوردن شرایط آسایش یکی از وظایف اصلی طراح تاسیسات مکانیکی ساختمان میباشد. پس یک طراح باید تمامی جوانب را بررسی کنید، هزینه های خرید دستگاه ها، سیستم و تجهیزات را مشخص کند و به کارفرما اطلاع دهد.
بررسی درباره ویژگی های مورد نیاز پروژه با توجه به شرایط اقلیمی و همچنین مشورت با سایر مهندسین برق و معماری از دیگر وظایف مهندس تاسیسات مکانیکی ساختمان برای یک طراحی بهینه میباشد.
آنچه که در قرن 21 در بحث طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان اهمیت دارد طراحی بهینه با حفظ راندمان بالا و سازگار با محیطی که ساختمان در آن قرار گرفته میباشد.
بارها و به دفعات دیده شده است که بدلیل عدم سازگار بودن تاسیسات مکانیکی یک ساختمان با محیطی که ساختمان در آن قرار دارد باعث تحمیل هزینه های اضافی بسیاری به ساکنین شده است.
به طور مثال هنگامی که ما در یک محیطی که نصاب و تعمیرکاران چیلرهای جذبی در آن وجود ندارد از چیلر جذبی استفاده کنیم به طبع برای تعمیرات و نگهداری هزینه های بسیاری متحمل ساکنین خواهد شد و ما بعنوان طراح باید به ریز ترین نکات در هنگام طراحی توجه داشته باشیم.
مطلب مرتبط: وظایف کارشناس تاسیسات ساختمان
وظایف طراح تاسیسات مکانیکی ساختمان چیست؟
همانطور که گفته شد و خودتان هم میدانید، بوجود آورن یک دمای مناسب و همچنین دلخواه یکی از وظایف اصلی مهندسین طراح تاسیسات مکانیکی میباشد، اما یکی دیگر از وظایف مهندسین تاسیسات مکانیکی تثبیت این دمکای دلخواه میباشد. حال برای اینکه ما بتوانیم این دما را ثابت نگاه داریم و همچنین ظرفیت وسایل حرارتی را بدست اوریم لازم است تا اطلاعات دقیقی از میزان تلفات حرارتی محیط داشته باشیم، زیرا محاسبه دقیق تلفات حرارتی نقش مهمی در کیفیت عملیاتی سیستم حرارتی خواهد داشت. برای محاسبه بار باید طراح تاسیسات، محل پروژه را بررسی کند و بعد از حساب سرانگشتی با کمک نرم افزار کریر هپ بار را محاسبه کند.
مهم ترین نکات و فاکتورها برای محاسبه بار برودتی و حرارتی برای طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان
در فصل زمستان حرارت از راه های مختلفی من جمله دیوار، در، پنجره خارجی و همچنین ورود هوای سرد از خارج به داخل محیط از بین خواهد رفت. در حالتی هم ممکن است برخی از لوازم مانند اجاق گاز و همچنین دستگاه های برقی به محیط منتقل شود که اگر قابل توجه باشد حتما باد در محاسبات بار حرارتی ساختمان لحاظ شود.
پس از اینکه ما بعنوان طراح این تلفات را بدست آوردیم و محاسبه نمودیم نوبت آن است که این تلفات را به نحوی جبران نماییم که دما دلخواه و دلپذیر همیشه در حالت ثابت باقی بماند. در زمان محاسبه بار حرارتی و برودتی،تعداد پنجره، نوع سقف، در، زاویه تابش نور خورشید و … مهم است. تک به تک باید در نرم افزار کریر وارد شود. از مهم ترین اصول طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان، محاسبه بار حرارتی و برودتی محیط است.
پروسه انتقال تولید و انتقال حرارت در ساختمان
پروسه تولید و انتقال حرارت در ساختمان اینگونه میباشد که گرمای مورد نیاز برای ساختمان توسط دیگ های واقع در موتورخانه از طریق لوله ها به داخل اتاق ها و محیط ساختمان منتقل خواهد شد، پس از آنکه گرما از طریق لوله ها به داخل ساختمان وارد شد از طریق لوله های برگشت به داخل موتورخانه و دیگ برگشت داده خواهد شد و پس از گرم شدن دوباره به اتاق ها وارد خواهد شد این سیکل تا مادامی که محیط احتیاج به گرما داشته باشد تکرار خواهد شد.
تمامی مراحل ذکر شده را میتوان با لوازمی همچون ترموستات کنترل نمود و پس از گرم شدن اتاق ترموستات فرمان قطع و وصل آبگرم را به فن کوئل و یا رادیاتور ها ارسال مینماید. در برخی از مناطق ممکن است یک موتورخانه ده ها و یا حتی صد ها ساختمان را تغذیه نماید و ساکنین را از بحث گرمایش ساختمان آسوده سازد (مانند شهرک هایی همچون آپادانا و یا اکباتان)
مسئله پروسه تولید و انتقال حرارت در کل ساختمان ها، به ویژه ساختمان های نوساز برج ها بسیار تخصصی است، اصلا نمیتوان بدون محاسبه و بدون توجه به استانداردهای جدید، بی گدار به آب زد. به همین دلیل، عقل حکم میکند که برای یادگیری مهارت طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان، از تجربه مهندسین کارکشته، مجرب و بسیار باتجربه استفاده کرد.
نمونه طراحی تاسیسات مکانیکی با کمک نرم افزار
انواع سیستم های حرارت مرکزی در تاسیسات مکانیکی
سیستم های حرارت مرکزی را میتوان از نظر ماده ناقل حرارت، از نظر چگونگی توزیع گرما و یا گردش آب به دسته بندی زیر تقسیم نمود:
- از نظر سیال: حرارت-آبگرم، آّب داغ، بخار، هوای گرم
- از نظر چگونگی توزیع گرما در اتاق: با جابه جایی طبیع هوا(رادیاتور-کنوکتور)، با جابه جایی اجباری هوا (فن کوئل)، تشعشعی
- از نظر چونگی گردش آب در سیستم-با گردش طبیعی، با گردش اجباری ( توسط پمپ)
طراحی سیستم تهویه مطبوع، مهم ترین بخش تاسیسات مکانیک ساختمان
شرایط محیط زندگی تاثیر مستقیمی بروی رفتار، وضعیت روانی و حتی فیزیکی شخص دارد، از طرفی هم بیشتر زندگی انسان ها داخل ساختمان ها میباشد بنابراین ایجاد یک شرایط مطلوب از مهمترین وظایف تاسیسات مکانیکی میباشد.حال انکه مهمترین بخش این شرایط سیستم تهویه مطبوع میباشد.
بدون شک شکیل ترین و حتی گران ترین ساختمان ها اگر فاقد سیستم تهویه مطبوع باشند به هیچ وجه قابل سکونت نمیباشند. مهمترین وظیفه سیستم تهویه مطبوع کنترل دمای محیط، رطوبت و سرعت وزش هوا، از بین بردن گرد و غبار، ضدعفونی هوای محیط از میکروبها و همچنین سایر آلودگی ها میباشد. البته نا گفته نماند عمده ترین وظیفه سیستم تهویه مطوبع گرمایش و سرمایش هوا متناسب با فصول میباشد.
سیستم های تهویه مطبوع و کاربرد آن:
انتخاب صحیح سیستم های تهویه مطبوع برای یک محیط و ساختمان تصمیم بسیار حساس و مهمی میباشد که توسط طراحی سیستم های تهویه مطبوع باید انجام پذیرد، باید توجه داشت در این مرحله علاوه بر دانش مهندسی نظر کارفرما و حتی ساکنین نیز مهم میباشد و باید تمامی این موارد در طراحی لحاظ شود.
عمده ترین مواردی که در طراحی سیستم های تهویه مطبوع باید لحاظ شود عبارت است از:
- امکانات مالی مالک و یا سرمایه گذار
- محیط و یا ساختمان منظور موقعیت مکانی ساختمان میباشد.
- مشخصات خارج از ساختمان شامل دما، رطوبت، باد، تابش آفتاب و سایه
- تغییرات بار حرارتی ساختمان، ساکنین، لامپ و سایر مولدهای حرارت
- قابلیت ساختمان در ذخیره حرارت اکتسابی
- پیش سرمایش ساختمان جهت کاهش ظرفیت تجهیزات تهویه مطبوع و سرمایش
- جنبه های فیزیکی فضا از نظر تطبیق با سیستم هایی همچون تهویه مطبوع و سرمایش
- انتظارات و ایده های شخصی کارفرما در مورد کیفیت هوا محیط
برای برداشت بهتر در مورد حوزه پررقابت و همیشه داغ طراحی سیستم های تهویه مطبوع و طراحی سیستم موتورخانه به صفحات مرتبط بروید.
طراحی سیستم آبرسانی و دفع فاضلاب ساختمان
پیش بینی وسایل بهداشتی مناسب و کافی، طراحی سیستم آبرسانی و همچنین سیستم دفع فاضلاب از موارد بسیار مهم و حائز اهمیت در تاسیسات مکانیکی ساختمان میباشد.در صورت عدم طراحی مناسب و عدم هماهنگی با مهندس معمار و سایر مهندسین فعال در حوزه ساختمان ممکن است طراحی صحیح و محاسبات شبکه آبرسانی، لوله کشی و همچنین فاضلاب با مشکلات عدیده ایی مواجه شود.
الزامات طراحی سیستم آبرسانی:
از مهم ترین بخش های تاسیسات مکانیکی ساختمان، سیستم آبرسانی است. اولین مرحله در طراحی سیستم آبرسانی، تامین اب بهداشتی و سالم میباشد.آبمصرفی ساختمان ممکن است از روش هایی به مانند اب چاه، آب قنات، لوله کشی آب شهری و یا حتی رودخانه تامین شود به همین دلیل کنترل کیفیت این اب از نظر املاح داخل آن، رنگ، بو و مزه از اهمیت به سزایی برخوردار است. کنترل کیفیت آب شهری بعهده سازمان های مربوط میباشد اما در محیط هایی که به طور اختصاصی از منبعی نظیر آب رودخانه، چاه و یا قنات استفاده میکنند باید دستورالعمل ها مدون به دقت مورد بررسی قرار گیرد و برای بهبود کیفیت آب به کار گرفته شود.
ما مطلبی جامع و عمیق در مورد طراحی سیستم آبرسانی توضیح داده ایم. برای اطلاع بیشتر در مورد این شاخه از تاسیسات مکانیک ساختمان، به صفحه موردنظر بروید.
الزامات سیستم دفع فاضلاب
فقدان سیستم مناسب دفع فاضلاب در برخی از ساختمان ها باعث بروز مشکلات متععدی گشته است، برای طراحی صحیح سیستم فاضلاب دستورالعمل هایی توسط سازمان نظام مهندسی ایران و همچنین سازمان های بین المللی تهیه و تدوین شده است که باید تمامی این موارد رعایت شود و تماما لازم اجرا میباشد.
بعد از آنکه فاضلاب از داخل اتاق ها و ساختمان جمع آوری شد باید این فاضلاب از داخل ساختمان به خارج از ساختمان انتقال یابد.مشکل تخلیه و جمع آوری فاضلاب امروزه در کشورهای پیشرفته وجود ندارد به طوری که فاضلاب شهر پس از جمع آوری به تصفیه خانه ها هدایت میشود و پس از تصفیه بصورت موثر وارد چرخه مصرف میگردد. فاضلاب در شهرهای ایران به غیر تعداد محدودی شهر بصورت انفرادی چاه حفر خواهد شد و فاضلاب در چاه تخلیه خواهد شد.
انواع فاضلاب ساختمان
- فاضلاب سبک: فاضلابی را میگویند که از آب خالص یا مواد سبک تهیه شده است،مانند آب فاضلاب روشویی یا کفشوی آشپزخانه با اجزای کوچکی که داخل آن وجود دارد.
- فاضلاب سنگین: فاضلابی را میگویند که محتویات داخل آن شامل فضولات انسان و یا حیوانات باشد. لوله هایی که فاضلاب سنگین ساختمانی را عبور میدهند دارای قطر و شیب بیشتری میباشند (نسبت به فاضلاب های سبک)
طراحی سیستم لوله کشی گاز ساختمان
طراحی سیستم های لوله کشی گاز به دلیل اهمیت خاصی که از نظر امنیت و رعایت نکات ایمنی دارد حتما باید بر طبق استاندارهای شرکت ملی گاز صورت پذیرد. در این نشریه و مبحث طراحی سیستم لوله کشی انواع ساختمالن های اداری، تجاری و مسکونی مورد بحث قرار میگیرد. همچنین جزئیات اجرایی از قبیل نحوه جوشکاری، عایقکاری و همچنین آزمون در کتب و نشریه های شرکت ملی گاز ایران عنوان شده است.
قبل از اینکه به بحث طراحی لوله کشی گازرسانی در طراحی تاسیسات مکانیکی بپردازیم لازم است حتما با برخی از تعاریف و اصطلاحات اولیه آشنایی داشته باشیم بنابراین در این بخش به بررسی این تعاریف و اصطلاحات خواهیم پرداخت:
فشار گاز در داخل سیستم لوله کشی
- برای ساختمان های مسکونی و تجاری با مصرف گاز کم و همچنین طول لوله کوتاه فشار گاز باید با فشار 178 میلی متر و 7in ستون آب باشد.
- برای ساختمان های مسکونی و تجاری با مصرف گاز زیاد و طول لوله زیاد فشار گاز باید 0.14 کیلوگرم بر سانتی متر مربع(2Psi) باشد
- همچنین برای تاسیسات صنعتی با مصرف گاز بالاتر فشار گاز باید 4.2 کیلوگرم بر سانتی متر مربع (60Psi) باشد.
رگولاتور(تنظیم کننده فشار گاز)
رگولاتور وسیله ایی میباشد که فشار شبکه اصلی گازرسانی را تغییر میدهد و مقدار آن را به میزان مجاز برای مصارف تجاری، خانگی و صنعتی تغییر میدهد.
رگولاتور اولیه گاز
به منظور ثابت نگاه داشتن فشار گاز در 0.14 کیلوگرم از این رگولاتور استفاده میشود، این رگولاتور فشار گاز شبکه شهری را به فشار 0.14 کیلوگرم کاهش میدهد و در همان فشار ثابت نگه میدارد.
رگولاتور ثانویه گاز
هنگامی که قصد داشته باشیم فشار گاز را از مقدار 0.14 کیلوگرم برای مصارف پائین تر استفاده نماییم و فشار گاز را به 178 میلی لیتر ستون آب کاهش دهیم این رگولاتور را نصب مینماییم تا به ثابت نگاه داشتن فشار کمک نماید.
محل نصب رگولاتور
نکات بسیار مهمی برای نصب رگولاتور توسط شرکت ملی گاز ایران در بحث طراحی تاسیسات مکانیکی وجود دارد که بررسی این موارد خواهیم پرداخت:
- محل نصب رگولاتور باید در هوای ازاد وجود داشته باشد یا در محلی نصب شود که به هوای آزاد دسترسی داشته باشد.
- محل نصب رگولاتور باید در هوای ازاد وجود داشته باشد یا در محلی نصب شود که به هوای آزاد دسترسی داشته باشد.
- ابتدای لوله کشی باید به نحوهی باشد که نزدیک به محل نصب رگولاتور و یا کنتور باشد.
- در لوله کشی هایی که در آن رگولاتور ثانویه پیش بینی شده است باید به گونه ایی نقشه های طراحی شود که این رگولاتور های ثانویه در آن وجود داشته باشد و به تایید سازمان بازرسی ملی گاز ایران برسد.
- طبق الزامات شرکت ملی گاز ایران برای یک یا چند مشترک مجاز میباشید از یک رگولاتور استفاده کنید.همچنین در سیستم هایی که از روش تقلیل دو مرحله ایی استفاده میکنند، تعداد و محل نصب رگولاتورهای ثانویه به میزان مصرف هر بخش از لوله کشی داخلی ساختمان بستگی دارد.به عبارتی دیگر هر یک از این رگولاتور ها باید توانایی این موضوع را داشته باشند که بتوانند گاز مصرفی هر بخش را به درستی تامین نمایند.
محل نصب کنتور
از مهم ترین اصول طراحی تاسیسات مکانیک ساختمان، محل نصب تجهیزاتی مثل کنتور است.
- کنتور باید در داخل محدوده مالک و تا حد امکان پس از رگولاتور قرار گیرد.
- اگر نتوان کنتور را در نزدیکی رگولاتور نصب نمود بهتر باید کنتور در محلی نصب شود که در معرض جریان هوا قرار داشته باشد.
- کنتور گاز نباید در محل هایی از قبیل اتاق خواب، توالت و حمام نصب شود که جریان هوا در آن وجود ندارد.
- کنتور گاز باید در محلی نصب شود که براحتی قابل تعمیر، نگهداری، سرویس و همچنین قرائت باشد، از نظر الزامات شرکت ملی گاز ایران این محل نصب برای کنتورهایی با ارتفاع 5 یا 10 متر مکعبی حدود 1.5 متر از کف زمین میباشد.
- کنتور باید از سیم های برق حداقل 10 سانتی متر فاصله داشته باشد.
محل ورود انشعاب گاز به ملک
این محل باید نزدیک ترین محل به محدوده ملک مالک باشد و همچنین در محلی ایمن و به دور از تنش های مکانیکی قرار گیرد.
شیر پیاده رو
Crube Valve یا همان شیر پیاده رو شیری است که توسط کارکنان شرکت ملی گاز ایران باز و بسته خواهد شد و محل نصب آن بروی لوله های زیر زمینی نزدیک جدول پیاده رو میباشد.
شیر قبل از رگولاتور
شیر سماوری شکل و دارای فنری است که قبل رگولاتور نصب میشود و دارای سووراخ مخصوصی میباشد که برای قفل کردن در حالت بسته کاربرد دارد.
سودا، برگزار کننده بهترین سمینار، وبینار و دوره آموزش طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان
- موسسه سودا نخستین وبسایت ایرانی است که در زمینه تاسیسات برقی ساختمان و تاسیسات مکانیکی ساختمان خدماتی گسترده ارائه می دهد. این موسسه با بهره گیری از اساتید و مهندسین با تجربه دوره های آموزشی تاسیسات برق و مکانیکی ساختمان را به صورت آنلاین، حضوری و از طریق وبینار برگزار میکند.
- شما با شرکت در این سمینار های رایگان می توانید در زمینه های مختلف آموزش دیده و مانند یک مهندس به طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان بپردازید. همچنین این موسسه با بیش از ده ها مهندس حرفه ای به شما مشاوره داده و پروژه های شما را به صورت حرفه ای انجام می دهد. دوره های آموزش تاسیسات مکانیکی سودا، دقیقا تحت نظر و آموزش مستقیم مهندسین کارکشته و درجه برگزار میشود.
- دوره های آموزشی طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان، از پرطرفدارترین دوره های تخصصی در ایران است. در حال حاضر، مجموعه سودا برای اولین بار در ایران ، دوره های تخصصی آموزش طراحی تاسیسات مکانیکی و برق ساختمان را توسط اساتید برتر و مدیرعاملان و مدیران دفاتر فنی و اجرایی شرکت ها، به صورت صفر تا صد به دانش پژوهان عزیز ارائه میدهد.
- دوره های طراحی تاسیسات مکانیکی در قالب کلاس های حضوری و آنلاین برگزار میشود و دانش پژوهان پس از انجام پروژه های مختلف و اتمام دوره ها، مستقیما وارد بازار کار میشوند. در واقع تمامی مباحث، درست مطابق بازار کار است و دانش پژوه عمیقا مهارت طراحی تاسیسات مکانیک ساختمان را به قول معروف قورت میدهد.
- دوره های طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان، شامل کلاس های حضوری و آنلاین طراحی سیستم تهویه مطبوع، موتورخانه، تاسیسات مکانیکی استخر، سیستم اطفا حریق، سیستم آبرسانی و فاصلاب میشود.
- این دوره ها عملی و پروژه محورهستند و کاملا تحت نظارت سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور و اساتید دانشگاهی تشکیل میشوند.
- کلیه دانش پژوهان عزیزی که با اتوکد و مباحث نقشه خوانی آشنا هستند؛ میتوانند در این دوره های آموزش طراحی تاسیسات مکانیک ساختمان شرکت نمایند.
- لازم به ذکر است که این دوره ها مناسب مهندسین مشاور، مهندسین دفاتر فنی، مهندسین اجرایی ،پیمانکاران و همچنین دانشجویان، فارغ التحصیلان و هنرستانی های رشته تاسیسات برق و مکانیک میباشد که میخواهند سطح مهارت و فنون خود را در این زمینه بالا ببرند.
- ما به پشتوانه اساتید مجرب و تجربه های چندین ساله در حوزه آموزش، این ضمانت را میدهیم که پس از اتمام دوره های طراحی تاسیسات مکانیکی، بی شک پیشرفت چشمگیری در عملکرد دانش پژوهان حاصل شود و با مهارت بالا وارد بازار کارشوند.
در صورتی که قصد شرکت در این دوره های تخصصی و فنی مهندسی را دارید؛ برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد هر یک از دوره های تاسیسات مکانیکی ساختمان، وارد صفحات مربوطه شوید و یا با ما به صورت تلفنی یا پیام در ارتباط باشید.
جمع بندی مطالب گفته شده در این پست
اصول طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان
بررسی و تحلیل بخش های مختلف تاسیسات مکانیکی ساختمان من جمله:
- سیستم های گرمایشی و سرمایشی
- ضوابط مهم در اجرای تاسیسات مکانیکی
- مسائلی که میتواند باعث بحران در ساختمان شود
- مسائلی که میتواند باعث کاهش هزینه ها و همچنین بهبود مصرف انرژی در آینده شود همگی جزء اصول طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان میباشد.
به چه مراکزی شرکت تاسیسات مکانیکی ساختمان میگویند؟
شرکت هایی که با استفاده از تجارب مهندسین و کارشناسان مجرب در زمینه طراحی تاسیسات مکانیکی خدمات تخصصی از قبیل:
طراحی سیستم های حرارت مرکزی و تهویه مطبوع
طراحی سیستم های آبرسانی و دفع فاضلاب
طراحی لوله کشی گاز ساختمان
طراحی سیستم آتشنشانی
طراحی تاسیسات سیستم مکانیکی استخر
طراحی تاسیسات سیستم اطفا حریق
طراحی سیستم هوارسانی
طراحی سیستم هوارسانی
را انجام میدهند شرکت تاسیسات مکانیکی ساختمان میگویند.
سودا به نوبه خودش، علاوه بر آموزش و برگزار کننده دوره طراحی تاسیسات مکانیک، خدمات گسترده ای، بدون خطا و مطابق جدیدترین استانداردها و قدرتمندترین نرم افزار محاسباتی و مدل سازی، به کارفرمایان و مهندسین اجرایی ارائه میدهد.
دوره طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان مناسب چه کسانی میباشد؟
دروه طراحی تاسیسات تاسیسات مکانیکی ساختمان مناسب تمامی دانشجویان رشته های مهندسی مکانیک، فارغ التحصیلین رشته های مهندسی مکانیک، مهندسین شاغل در ساختمان و همچنین تکنسین ها و پیمانکارانی میباشد که قصد دارند با یادگیری طراحی این بخش از صنعت اطلاعات جامعی از نحوه طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان داشته باشند.
پیشنیاز دوره طراحی تاسیسات چه مواردی میباشد؟
با توجه به اینکه مدرسین تاسیسات مکانیکی گروه مهندسی سودا در اغلب مواقع از پایه ایی ترین مفاهیم نسبت به آموزش اقدام مینمایند تنها پیش نیاز این بخش یادگیری دو نرم افزار اکسل و اتوکد به صورت مقدماتی میباشد.
دلیل اهمیت رشته طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان در صنعت ساختمان سازی چیست؟
با توجه به گسترش شهرنشینی و افزایش ساخت و ساز ها نیاز ساکنین و مالکین به سیستم های با تکنولوژی بالاتر و همچنین مقرون به صرفه بیشتر از گذشته شده است و میتوان انتظار داشت ساکنین برای بوجود آوردن شرایط آسایش نسبت به طراحی اصولی تاسیسات مکانیکی ساختمان خود اهمیت بیشتری قائل شوند، زیرا طراحی نادرست تاسیسات مکانیکی یک ساختمان میتواند تمام هزینه های و زحمات مربوطه را بر باد دهد.
همچنین به دلیل افزایش ایجاد برج های مسکونی سر به فلک کشیده و رشد جمعیت، بوجود آوردن شرایطی که ساکنین بتوانند در آن احساس راحتی و آسایش نمایند از اهمیت بسزایی برخوردار میباشد. نیاز ساکنین به شرایط آسایش باعث پیشرفت سریع تکنولوژی مخصوصا سیستم های سرمایش، گرمایش و تهویه مطبوع در نیم قرن اخیر گردیده است. به طوری که حتی دیده شده است زیر شاخه های طراحی تاسیسات مکانیک ساختمان از جمله حرارت مرکزی، تهویه مطبوع، آبرسانی و دفع فاضلاب ساختمان، طرح سیستم لوله کشی گاز ساختمان و سیستم آتشنشانی ساختمان به زیر شاخه های متعدد دیگری تبدیل شده اند.
هزینه شرکت در دوره های طراحی تاسیسات مکانیکی چقدر است؟
دوره های برگزار شده طراحی تاسیسات مکانیکی انواع ساختمان های اداری، تجاری و مسکونی دارای هزینه های متفاوتی میباشد که هر موسسه، آموزشگاه و سایتی بسته به نوع خدمات و سطح کیفیت مدرسین خود از هزینه های متفاوتی استفاده مینماید.
طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان به عهده چه کسی است؟
امروزه افراد زیادی با نام طراح تاسیسات مکانیکی ساختمان در حال فعالیت میباشند اما به دلیل حساسیت موضوع راه اندازی و جلوگیری از بوجود آمدن هزینه های اضافی در حین تعمیرات و نگهداری مالکین علاقه مند به همکاری با مهندسین باتجربه و صد البته با دانش میباشند تا بتوانند از هزینه های اضافی در حین طراحی و اجرا و حتی پس از راه اندازی جلوگیری نمایند.
سحن آخر در مورد طراحی تاسیسات مکانیک ساختمان
تاسیسات مکانیکی ساختمان یک امر مهم و حیاتی برای بقای ساختمان و آرامش و آسایش ساکنان آن است. چگونگی طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان را به می توان به دسته های تاسیسات بهداشتی، تاسیسات HVAC، تاسیسات گازرسانی، تاسیسات استخر، سونا و جکوزی، تاسیسات آسانسور و پله برقی، تاسیسات درمانی، تاسیسات سیستم های بخار و تاسیسات آتش نشانی تقسیم بندی کرد. در این مقاله به بررسی طراحی تاسیسات مکانیکی و مراحل آن پرداخته و سایت موسسه سودا را معرفی کردیم.
لیست فایلهای مرتبط با طراحی تاسیسات مکانیکی
کتاب کاربردی و اجرایی طراحی تاسیسات مکانیکی
جلد چهارم راهنمای طراحی تاسیسات مکانیکی بخش اعمال نشریه 3-287
جلد دوم راهنمای طراحی تاسیسات مکانیکی بخش های مراقبت ویژه I.C.U نشریه 2-287
جلد سوم راهنمای طراحی تاسیسات مکانیکی بخش های مراقبت ویژه I.C.U نشریه 287-2
جلد سوم راهنمای تاسیسات مکانیکی بخش مراقبت های ویژه جراحی قلب CSICU نشریه 12-287
جلد دوم راهنمای تاسیسات مکانیکی بخش مراقبت ویژه نوزادان NICU نشریه 5-287
راهنمای طراحی تاسیسات مکانیکی بخش های بستری داخلی جراحی نشریه 1-287
جلد سوم راهنمای تاسیسات مکانیکی بخش اعمال جراحی قلب باز نشریه 11-287
از نمونه پکیج ها و محصولات سودا که قطعا به دردتان میخورد
دوره جامع آموزش طراحی سیستم فاضلاب و آب باران
دوره جامع آمادگی آزمون نظارت نظام مهندسی تاسیسات مکانیکی
دوره جامع آمادگی آزمون طراحی نظام مهندسی تاسیسات مکانیکی
دوره فشرده آمادگی آزمون طراحی نظام مهندسی تاسیسات مکانیکی
دوره فشرده آمادگی آزمون نظارت نظام مهندسی تاسیسات مکانیکی
دوره جامع آمادگی آزمون طراحی، نظارت و اجرا نظام مهندسی تاسیسات مکانیکی
مجموعه ویدئوهای آموزش چیلرهای جذبی و تراکمی
نقشه اتوکد تاسیسات مکانیکی ساختمان 4 طبقه چهار واحدی
آموزش نرم افزار رویت مپ Revit MEP
- دوره جامع طراحی و اجرای تاسیسات مکانیکی ساختمان ها: بخش اول
- دوره جامع طراحی و اجرای تاسیسات مکانیکی ساختمان ها: بخش دوم
- دوره جامع طراحی و اجرای تاسیسات مکانیکی ساختمان ها: بخش سوم
فصل به فصل بخوانید
فصل دوم: مباحث مربوط به انتقال حرارت
فصل سوم : انواع سیستم تهویه مطبوع
فصل چهارم: بررسی سیستم تهویه تبخیری
فصل پنجم : بررسی سیکل تبرید
فصل ششم: مفاهیم حرارت مرکزی
فصل هفتم :مباحث و محاسبات لوله کشی
فصل نهم : مباحث مربوط به فن و هوارسان
فصل دهم :مباحث مربوط به فشار